Zgodnie z art. 299 Kodeksu Spółek Handlowych z dnia 22 lipca 2020 roku (Dz. U. z 2020 r., poz. 1526), dalej „ksh”, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.
Na wstępie wskazać należy, iż członek zarządu odpowiada za jej zobowiązania gdy:
Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.
Członek zarządu nie odpowiada na podstawie art. 299 ksh za zobowiązania spółki, które powstały dopiero po ustaniu jego mandatu. Zwrócić należy uwagę, iż brak wykreślenia członka zarządu z Krajowego Rejestru Sądowego nie wpływa na jego odpowiedzialność, a to z tej przyczyny, iż nie jest on podmiotem zobowiązanym do wykreślenia wpisu w Rejestrze.
Kluczowym dla odpowiedzialności członka zarządu i możliwości dochodzenia od niego roszczeń jest zwrot "Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają".
Zapis ten może być mylący, jednak nie oznacza on, że odpowiedzialność członków zarządu powstaje dopiero po tym, jak egzekucja przeciwko spółce została przeprowadzona i okazała się bezskuteczna. Odpowiedzialność członków zarządu powstaje już w momencie gdy zaistnieje stan, w którym jeżeli tylko doszłoby do egzekucji, to będzie ona bezskuteczna. Precyzując, chodzi o stan, z którego wynika, że spółka nie ma majątku, z którego wierzyciel mógłby uzyskać zaspokojenie. Chodzi o stan z chwili kierowania żądania do zapłaty. W sytuacji gdy na daną chwilę istnieje stan, w którym egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna w przyszłości, członkowie zarządu już w tym momencie odpowiadają za zobowiązania.
Wskazuje się, iż dowodami bezskuteczności egzekucji może być:
1) rozwiązanie spółki;
2) oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki (art. 13 Prawa Upadłościowego) czy umorzenie postępowania upadłościowego (art. 361 ust. 1 pkt 1 Prawa Upadłościowego);
3) umorzenie z powodu bezskuteczności innej prowadzonej przeciwko spółce egzekucji;
4) złożenie przez spółkę wykazu majątku, z którego wynika brak wystarczającego majątku na zaspokojenie danej wierzytelności;
5) brak odpowiedniego majątku zgodnie ze sprawozdaniem finansowym czy samym bilansem;
Powyższe nie wyczerpuje w całości tego złożonego tematu. Niniejsze artykuł ma jedynie na celu przybliżenie, że możliwe jest dochodzenia należności bezpośrednio od Zarządu Spółki. Możliwość i skuteczność takiego działania, uzależniona jest od wielu czynników i każdorazowo powinna podlegać szczegółowej analizie konkretnego stanu faktycznego sprawy.
Źródło:
Kodeks Spółek Handlowych z dnia 22 lipca 2020 roku (tj. Dz. U. z 2020 r., poz. 1526)
Prawo Upadłościowe z dnia 18 czerwca 2020 roku (tj. Dz. U. z 2020 r., poz. 1228)
Stan prawny: 8.12.2021 roku
